به گزارش اهرامروز، حبیب عبدلی امروز در حاشیه جلسه گفتمان آب آذربایجان با موضوعیت بررسی میزان تاثیر بارورسازی ابرها، چالش‌ها و راه‌های توسعه آن در گفت‌وگو با خبرنگار فارس در تبریز اظهار کرد: مطابق با بارندگی ایستگاه‌های هواشناسی استان، در سال زراعی از یک مهرماه تا ۳۰ بهمن، ۱۴۴/۱ میلی‌متر بارش گزارش شده است که در مدت مشابه سال قبل این میزان  ۱۱۰/۴ بوده است.

ارزیابی میزان بارش‌ها نشانگر حالت مثبت است/ افزایش ۳۰.۶ میلی‌متری بارش نسبت به سال گذشته

وی افزود: طبق ارزیابی‌ها، میزان بارش‌ها منفی بود ولی با لطف خداوند و بارش‌های اخیر ارزیابی‌ها مثبت شده است.

معاون فنی و شبکه هواشناسی استان با اشاره به اینکه میزان بارش‌های اخیر باعث افزایش ۶٫۳۰ میلی‌متر بارش نسبت به سال گذشته داشته است، افزود: بیشترین بارش‌ها در شهرستان‌های کلیبر، جلفا و تبریز بوده که بیش از ۵۰ درصد است.

وی تصریح کرد: در آمار بارش‌های شمسی از اول فروردین تا ۳۰ بهمن ماه، عدد منفی بارش‌ها به سمت مثبت در حال حرکت است و در حال حاضر منفی ۰/۸ نسبت به سال گذشته است که تبریز بیشترین بارش و سراب کمترین را داشته است.

افزایش ۳٫۲ درجه دمای هوا

عبدلی با بیان اینکه ۳٫۲ دما نسبت به سال گذشته افزایش یافته که در بلند مدت ۱٫۴ است، گفت: این افزایش دما نشانگر تبخیر زیاد بوده که باید یک مدیریت آبی لحاظ شود.

وی افزود: مسئله کم آبی، رشد فزآینده مصرف و موضوع تغییر اقلیم، لزوم یافتن راه‌های جدید استحصال آب، حفظ و رفع کمبودها، زمینه استفاده از تکنیک‌ها را فراهم می‌کند.

تبیین هدف باروری ابرها/ تشریح روش‌های باروری ابر

معاون فنی و شبکه هواشناسی استان خاطرنشان کرد: باروری ابرها به عنوان شاخه‌ای از علم تعدیل آب و هوا شناخته می‌شود، هر عملی که باعث تحریک ابرها و تغییر فزآینده‌ درونی ابرها شده و با اضافه کردن مواد خاص که تحت عنوان عامل‌های باروری است، موجب ریزش باران شود، باروری نام می‌گیرد.

وی ادامه داد: پدیده باروری در سال ۱۹۴۶ برای اولین بار انجام گرفت و آمریکا پیشگام در این امر است، برای اولین بار در سال ۵۳ ایران در حوزه آبریز رودخانه کرج و جاجرود عملیات باروری را انجام داده است.

عبدلی، در تشریح روش‌های باروری ابراز کرد: باروری ابرها در واقع یک فرآیند است که در آن ابرها به باران تبدیل می‌شوند، برای ایجاد باران باید عواملی چون خصوصیات ابر، رطوبت، دما و سایر شرایط جوی در نظر گرفته شود.

وی افزود:در صورت مهیا بودن شرایط می‌توان به بارور کردن ابرها اقدام کرد، طبیعی است تکنیک‌های جدید شاید منجر به نتیجه دلخواه نباشد ولی زمینه را برای اقدامات علمی و عملی فراهم می‌آورد.

این کارشناس هواشناسی با اشاره به اینکه برای ایجاد بار در ابرهای گرم از بلور نمک و اوره همچنین جهت ابرهای سرد از یدید نقره و یخ خشک استفاده می‌شود، گفت: این عناصر و ماده‌ها برای ابرهای گرم و سردی که کمبود هسته دارند، در مجموع بارور کردن ابر نامیده می‌شود و این عمل به بارش ابرهایی که کمبود هسته داشته و ممکن است به راحتی از فراز جو مناطق گذشته و بارانی ایجاد نکنند، کمک می‌کند.

کاربردهای باروری ابر

وی، کاربردهای باروری ابرها را در افرایش بارندگی مطرح کرد و بیان داشت: در اغلب موارد هدف اصلی باروری ابرها ازدیاد ریزش‌های جوی جهت مبارزه با کم‌آبی است و برای این کار روش‌هایی به کار گرفته می‌شود که روش اول پرتاب بلورهای دی‌اکسیدکربن جامد یا همان یخ خشک به داخل ابر سرد است و روش دوم بارور کردن ابر مستلزم استفاده از بلورهای یدید نقره است که این بلورها توسط هواپیما به درون ابر پاشیده می‌شود.

مخاطرات ناشی از باروری

عبدلی با اشاره به مخاطرات ناشی از استفاده از یدید نقره توضیح داد: بعد از شلیک، لوله یدید نقره توسط هواپیما یا راکت به داخل ابر حدود ۴۵ تا ۵۰ دقیقه بعد ابر شروع به باریدن می‌کند. این مدت زمانی است که ابر از مکانی که برای باریدن در نظر گرفته شده، فاصله می‌گیرد و پیامدهای آن سیل‌هایی است که به دلیل نبودن کنترل کافی برای این کار روی می‌دهد، اگر زمان کمتر شود کنترل روی این کار بیشتر خواهد بود.

وی ادامه داد: یدید نقره از ترکیب نیترات نقره و یدید پتاسیم به دست می‌آید و به دلیل دارا بودن نقره، به اکوسیستم و طبیعت آسیب‌های جدی وارد می‌کند.

معاون فنی و شبکه هواشناسی استان بیان کرد: یدید نقره ماده گرانی است و در نتیجه این تکنولوژی بسیار هزینه‌بر است.

کاربرد رادار در باروری ابرها

وی با بیان اینکه در ایران دو دسته رادار هواشناسی موجود است، ابراز کرد: یک دسته رادارهای روسی اکسوپری که متعلق به وزارت نیرو بوده و تنها جهت اهداف عملیات باروری ابرها کاربرد دارند و دیگری رادارهای داپلر است که متعلق به سازمان هواشناسی کشور بوده و به دلیل امکانات پیشرفته آنها به ویژه رادار دوپلاریزه استان تهران قابلیت کاربردهای تحقیقاتی به ویژه فیزیک ابرها و بارش را فراهم می‌کنند.

عبدلی خاطرنشان کرد: در کشور پنج دستگاه رادار هواشناسی داپلر از جمله تبریز، کرمانشاه، اهواز، تهران و امیرآباد مازندران مستقر شده است.

چالش‌های موجود در باروری ابرها

وی تصریح کرد: چالش‌های موجود در بارورسازی ابرها عدم پوشش کامل توسط رادارهای هواشناسی در کشور، تأمین منابع مالی و نیروی انسانی متخصص، هواپیماهای مورد نیاز جهت باروری، بالا بودن ریسک تزریق یدید نقره به داخل ابر، بالا بودن تعداد هسته‌های میعان در ایران، کمبود ابرهای منفرد و پایین بودن میزان آب قابل استحصال از آن همچنین عدم رفع خشکسالی با باروری ابر است.

کارشناس هواشناسی ابراز کرد: هر ابری را نمی‌توان بارور کرد ضمن آنکه نمی‌توان در هر زمان و مکانی به ابرهای بارش‌زا دست یافت.

در باروری ابر جایگاهی برای سازمان هواشناسی ندیده‌اند

وی در پایان با گلایه از اینکه متولی اصلی باروری سازمان هواشناسی نیست،گفت: متاسفانه جایگاهی در امر باروری به هواشناشی نداده‌اند و با اینکه مدام می‌گوییم باروری در این استان جواب نمی‌دهد ولی قبول نمی‌کنند، البته هواشناسی را نیز دخیل نمی‌کنند.

انتهای پیام