خانواده بیشترین تأثیر ممکن را در شکل گیری شخصیت کودک دارد. آگاهی والدین از شیوه‌های تربیتی و خصوصیات رشدی کودک در هر سن تأثیر بسیار زیادی در نوع برخورد و رفتار آن‌ها با فرزندشان دارد. بی‌شک تمام والدین خواهان بهترین شیوه تربیتی برای فرزندان خود هستند و تلاش می‌کنند تا امکانات لازم را برای رفاه فرزندان خود تأمین کنند.
اما گاهی والدین غافل از این هستند که توجه بیش از حد به کودک خود و مطابق میل کودک رفتار کردن و پاسخ مثبت دادن به تمام خواسته‌های کودکشان در همه شرایط می‌تواند چه عواقب و پیامدهایی داشته باشد. سؤال این است که آیا در همه شرایط باید به خواسته‌های کودک جواب مثبت داد؟
این روزها موسسات مشاوره شاهد مراجعه حضوری و یا تماس‌های تلفنی والدین به مراکز مشاوره هستند که از دغدغه‌های ذهنی‌شان و یا مشکلاتی که در برخورد با فرزندشان دارند صحبت می‌کنند و خواستار راهکارهایی برای حل مشکل و برخورد مناسب با فرزندشان هستند.
مسائلی مانند زورگویی کودک در محیط خانواده و مدرسه، ترس کودکان، لجبازی، گریه و پافشاری بر خواسته خود، عدم تمرکز کودک، بیش فعالی، خجالتی بودن، پرخاشگری کودک، اضطراب جدایی، آموزش مهارت های ارتباطی به کودکان، انتخاب بازی و اسباب بازی‌های مناسب هر سن، پاسخ به سؤالات جنسی کودکان و … از جمله مواردی هستند که اکثر والدین با آن‌ها دست و پنجه نرم می‌کنند و دغدغه بسیاری از والدین است.
روانشناسان کودک می‌توانند آگاهی و شناخت لازم و کافی را در زمینه مسائل تربیتی کودک، شیوه‌های تربیتی، برخورد مناسب با رفتارها و مشکلات کودکان و همچنین اطلاعات لازم را درباره نیازهای رشدی کودکان در سنین مختلف در اختیار والدین بگذارند تا والدین بتوانند بهترین و مناسب‌ترین برخورد را در برابر رفتارهای مشکل‌آفرین فرزندانشان داشته باشند.
ویژگی‌های روانشناسی کودک خوب؟
روان شناس کودک بعد از تسلط بر حال والدین و همراه کردن آن‌ها با خودش، از آن‌ها می‌خواهد که خود را معرفی کنند. روانشناس لازم است که سن، جنسیت و اگر کودک نقص جسمانی یا روانی دارد این‌ها را در نظر بگیرد. ارتباط کودک و والدین را چک کند. بپرسد که چه کسانی کنار هم در یک خانه زندگی می‌کنند. از اعتراض‌های والدین فهرستی تهیه کند.
روان شناس خوب باید متوجه باشد که اساس بدرفتاری کودک به چه چیزی برمی‌گردد؟ آیا والدینش ناخودآگاه زمینه یک رفتار را مهیا می‌کنند؟ اغلب والدین در مورد مسائلی همچون خواب، تغذیه، دفع ادرار و مدفوع، مهارت‌های کلامی و غیرکلامی بچه‌ها مثل حرف زدن، راه رفتن، بازی کردن و …، خصلت‌های متأثر از هوش و ذکاوت، روال رشد جسمی، عقلی، جنسی و … سؤال‌هایی در مورد زمان و کیفیت این توانمندی‌ها می‌پرسند.
روانشناس کودک توصیه‌های لازم جهت بهبود محیط زندگی کودک، نحوه آموزش او، نحوه ارتباط عاطفی با او، گفت‌وگوی متناسب با سن کودک و پیام‌های آموزنده‌ای که احساس آرامش و امنیت کودک را مختل نکند را به والدین ارائه می‌کند. روان شناسی که به امور کودک مسلط باشد، تکنیک‌های مناسبی را به والدین آموزش می‌دهد که به افزایش رفتار مطلوب کودک، کاهش رفتار نامطلوب کودک یا شکل‌دهی تدریجی رفتار خاص در کودک منجر می‌شود.
راهکارهای روانشناسی کودک
والدین با شکایت‌های مختلف با لحن‌های مختلف با هیجاناتی از قبیل ناراحتی، نگرانی، ترس و یا عصبانیت تماس می‌گیرند و دنبال مشورت و راه حل هستند. مشاور کودک در دقایق اول صحبت، علاوه بر دلگرمی دادن به آن‌ها، به هیجان آن‌ها دقت می‌کند و در آن لحظه اولویت رسیدن والدین به آرامش است. روان شناس کودک خوب به والدین در مورد ۴ نکته احساس مثبت امنیت و اعتماد می‌دهد:
اول اینکه والدین را درک می‌کند و دلسوز آن‌ها است.
دوم اینکه دلسوز کودک است و نیت بدی به سمت کودک ندارد.
سوم اینکه والدین را بابت رفتارهای خوب‌شان تحسین می‌کند.
چهارم اینکه در صورتی‌که برخورد والدین جان کودک را تهدید نکرده است، احساس عذاب نکنند و به این روانشناس اعتماد کنند.
اهمیت مشاوره کودک و توجه والدین
دوران کودکی زمان شکل‌گیری شخصیت، به وجود آمدن عادات مختلف و پیشگیری از بروز مشکلات در آینده فرد است. این دوران، دوره بازی، جنب و جوش، کنجکاوی و اساسی‌ترین مرحله برای رشد و ساخته شدن شخصیت کودک است. متأسفانه بی توجهی برخی والدین به دوران کودکی و شیوه‌های صحیح تربیت فرزند، اثرات جبران ناپذیری را برای آینده کودکان به بار می‌آورد. رفتارهایی مثل لج بازی، جیغ زدن و گریه‌های مداوم، پاسخ‌های مناسبی از سمت والدین دارند که باید با کمک مشاوران و روانشناسان آن‌ها را بیاموزند.
اکثر والدین می‌خواهند فرزندانشان در زندگی موفق باشند. به همین خاطر والدین تلاش می‌کنند توصیه‌هایی را به فرزندانشان ارائه دهند تا فرزندانشان بتوانند در دستیابی به اهدافشان موفق باشند. با این حال بسیاری از مطالعات و پژوهش‌های روانشناسی و همچنین تجربه‌ی مشاوران و جلسات مشاوره نشان می‌دهد موفقیت چیزی نیست که والدین به فرزند تکلیف کنند و او هم با انجام آن تکلیف به موفقیت برسد، بلکه موفقیت نیاز به تقابل سازنده با مشکلات و حل آن مشکلات دارد. مشاوران بر این باورند هر چند اکثر این نگرش‌ها ممکن است در کوتاه مدت موفقیت‌آمیز باشد، اما در نهایت، فرد را دچار فرسودگی کرده و موفقیت کمتری را برای فرد به بار میآورند.
لزوم مشاوره تلفنی کودک
امروزه به دلیل مشغله هایی که والدین در خصوص کار خود دارند کم‌تر با کودک ارتباط برقرار کرده و زمان کافی را در این مورد صرف نمی‌کنند، در چنین مواردی کودک ممکن است دچار مشکلاتی شود که از نظر والدین پنهان بماند.
مشورت با یک روانشناس کودک دلسوز و با تجربه همواره کمک حال والدین خواهد بود و فرزندان در آرامش بیش‌تری این دوران را سپری خواهند کرد.
علاقه‌مندان جهت کسب اطلاعات و مشاوره رایگان تلفنی کودک می‌توانند با موسسه امیدان حضور جوان به شماره 02126711303 تماس بگیرند.